تصویر |
| شرح: |
اسماعیل ادیب خوانساری به سال 1280 در شهر خوانسار از توابع اصفهان به دنیا آمد. پدرش میرزا محمود خوانساری از سلک روحانیون بود و با اندک درآمد ملکی که داشت، با بضاعت و قناعت بسیار، روزگار می گذرانید. اسماعیل تحصیلات خود را در مکتب شروع نمود، تا سن 14 سالگی به مطالعه کتب مذهبی و از آن پس به مطالعه اشعار شعرای بزرگ پارسی زبان پرداخت. او در نوجوانی با صدای خوش، خواندن آواز را تجربه نمود و رفته رفته به موسیقی علاقه مند شد. به دور از چشم پدر، گرامافونی خرید و به صفحاتی که اغلب با صدای "سید حسین طاهرزاده" ضبط شده بود، گوش جان سپرد.
اسماعیل به دنبال معلم آواز در جستجو بود تا آنکه "عندلیب گلپایگانی" را که به تازگی به خوانسار آمده بود، پیدا کرد. "عندلیب" با پدرش دوستی و آشنایی داشت، او وقتی صدای اسماعیل را شنید، به خواندن آواز تشویقش نمود، اما محیط و شرایط زمانه برای گرایش به موسیقی بسیار نامساعد بود، خصوصاً این که روحانی زاده ای به موسیقی، روی خوش نشان داده بود! به سختی و به دور از اغیار، مقدمات آواز را نزد عندلیب فرا گرفت و روز به روز بر خواندن آواز، تسلط بیشتری یافت.
اسماعیل در سن 18 سالگی، آن چنان جویای آواز بود که با وجود مخالفت های پدرش، راهی اصفهان شد. شهری که آقاباشی ها، زرباف ها، خاکی ها، صدرها، سید رحیم ها، عندلیب ها، شاطر حاجی ها، تاج ها، قاضی عسگر ها، شهاب ها و بسیاری خوانندگان بزرگ دیگر را در دامان خود پرورش داده بود. قریب دو سال، هر روز به محضر آقا سید عبدالرحیم اصفهانی رسید و گوشه های آوازی و دقایق این هنر را مو به مو آموخت. نزذ نایب اسدالله که از موسیقی دانان شش دانگ روزگار بود، مدتی بیش از یک سال به تکمیل هنر خود پرداخت. در این زمان "حبیب شاطر حاجی" که صدایش گرفته بود، ترک یار و دیار نموده و در شیراز مغازه پیراهن دوزی باز کرده بود. جبیب گاهی به اصفهان می آمد و گاهی نیز اسماعیل جوان برای دیدار استاد راهی شیراز می شد. در این سفرها بود که حبیب با صدای گرفته و دو دانگ خود، بم خوانی و ملاحت آواز را به ادیب آموخت و در این جا بود که ادیب، شیرازه هنری خود را یافت و مرید همیشگی صدای حبیب شد. مدتی نیز به بختیاری سفر کرد و نواهای محلی آن دیار را آموخت و چاشنی اطلاعات اش در موسیقی نمود.
در سال هایی که ادیب در اصفهان بود با سایر خوانندگان آشنا شد، در بیشه ها، در نی زارها، بر روی پل های تاریخی، در قهوه خانه ها و در باغات اصفهان برای مردم خواند، و بی تکلف هم خواند. از سال 1303 تا 1309 گاهی در اصفهان و گاهی در تهران ساکن بود. در این چند سال با هنرمندانی چون "اسماعیل خان حسین زاده" ، "حبیب سماعی" ، "ابوالحسن صبا" ، "مرتضی محجوبی" ، "علی اکبر شهنازی" و "عبدالحسین شهنازی" آشنا شد و آموخت که چگونه با ساز، آن هم ساز بزرگان بخواند و همراهی کند، اما پر واضح است که زادگاه فیزیکی ادیب خوانساری "خوانسار" و زادگاه هنری اش "اصفهان" بوده است. خود در سرگذشت اش چنین می گوید: "در سال 1303 به تهران آمدم. ادیب زاده مکتب آوازی اصفهان است و از چهره های شاخص این مکتب. علاوه بر این، ویژگی های آواز ادیب، همه و همه از ویژگی های آواز اصفهان است.
در سال 1319 با افتتاح رادیو ایران، به عنوان اولین خواننده مرد با رادیو شروع به همکاری نمود، در کنسرت های متعدد شرکت کرد، با "اسماعیل مهرتاش" ، "جامعه باربد" را تاسیس نمود و ...
ادیب در دوره جوانی بیشتر از سبک و سیاق سید عبدالرحیم و سید حسین طاهرزاده تبعیت نموده و شاهد آن، صفحاتی ست که به روزگار جوانی با صدای شش دانگ خوانده است، اما در سنین سی چهل سالگی رویکردی به سبک و شیوه آواز خوانی حبیب شاطر حاجی می کند و رفته رفته جایگاه خود را در آواز و موسیقی ایران تثبیت می نماید.
منبع :http://www.4mezrab.blogfa.com/post-17.aspx
|